Vụ nhà báo bị đốt: Cơ quan tố tụng áp đặt

[Siêu Nhân Leech]

TAND tỉnh Long An xét xử sơ thẩm đã tuyên án chung thân đối với bị cáo Trần Thúy Liễu về tội giết người. Tuy nhiên, diễn biến phiên tòa đã* gây thất vọng cho đa số người theo dõi.
Có một sự thật mà bất kỳ ai theo dõi phiên tòa cũng có thể thấy, đó là việc bị cáo Liễu một mình thực hiện hành vi phạm tội hay có đồng phạm tham gia đã không được HĐXX làm sáng tỏ bằng những câu hỏi sắc sảo, trọng tâm, bóc trần sự thật và một nhận định thật sự thuyết phục đủ sức đánh tan những điểm nghi vấn, còn mờ ảo trong vụ án.
VKS đối đáp “cầm chừng”
Trong phần tranh luận, luật sư Nguyễn Văn Đức (Công ty Luật Biển Đông, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho bà Nguyễn Thị Kim Nga, mẹ nhà báo Hoàng Hùng) đặt hàng loạt câu hỏi, như: Hiện trường có ít nhất 2 điểm cháy, nghi vấn về hiện trường vụ cháy do hai mồi lửa hay một mồi lửa; thực nghiệm hiện trường không thể hiện rõ tư thế ném xăng của bị cáo Liễu có gây ra vụ cháy như thực tế xảy ra hay không; xem xét lại lời khai của bị cáo về động cơ, mục đích gây án; có hay không việc cửa tầng trệt tối 18/1/2011 đã bị kẻ gian mở; chiếc quẹt gas màu trắng vì sao có mặt tại hiện trường và sau đó biến mất một cách lạ lùng trong hồ sơ; chiều dài sợi dây dù mà bị cáo dùng làm hiện trường giả; việc chứa xăng trong bịch ni lông và cất vào tủ quần áo của nhà báo Hoàng Hùng chẳng khác nào “lạy ông tôi ở bụi này”; lời sinh cung của nhà báo Hoàng Hùng và biên bản mở băng ghi âm khác nhau cũng như nội dung tin nhắn, điện thoại từ số máy bà Liễu đến ông Nguyễn Văn Tâm và một số người khác trước, trong và sau khi xảy ra vụ án không được thu thập kịp thời…

Tại phiên tòa sơ thẩm, luật sư Nguyễn Văn Đức (bìa phải) đặt vấn đề: “Hơn 1 lít xăng liệu có thể cháy như vậy...”. Đại diện VKSND tỉnh Long An đối đáp: “Đó là suy nghĩ riêng của luật sư thôi”
Tuy nhiên, những thắc mắc của luật sư đã không được VKSND tỉnh Long An đối đáp, tranh luận đến nơi đến chốn mà trả lời một cách đối phó, áp đặt. Tại phiên tòa, đại diện VKS cho rằng hiện trường vụ án có 2 điểm cháy, cơ quan chuyên môn đã giải thích, trả lời rõ nên vấn đề đặt ra là không có căn cứ. Luật sư đặt ra 1 lít xăng không thể cháy như vậy là suy nghĩ riêng của luật sư. Lời khai của bị cáo và các nhân chứng, các chứng cứ có trong hồ sơ và quá trình thực nghiệm điều tra đã rõ là không mâu thuẫn. Phần dây dù bị cáo không nhớ rõ thắt mấy nút nên không buộc bị cáo phải nhớ rõ. Khi thu thập hiện trường có quẹt gas màu trắng nhưng không liên quan đến vụ án nên không đề cập. Lời sinh cung có những cái thiếu vì những nội dung không liên quan đến vụ án nên không đưa vào biên bản, có sự chênh lệch về dung lượng lời sinh cung là việc đánh giá chứng cứ có trong lời sinh cung của cơ quan tiến hành tố tụng (?!). Nội dung các tin nhắn đã được cơ quan chức năng trả lời (không thu thập được - PV).* Về tư thế bị cáo ném xăng, “thực nghiệm hiện trường đã thực hiện đúng như lời bị cáo khai và diễn ra đúng thực tế. Chất liệu bị cáo sử dụng là tờ báo thì dù bị cáo khai như thế nào (vo hay cuộn tờ báo) thì vẫn là dùng tay làm cho tờ báo biến dạng’’...
Tòa nhận định không thuyết phục
Câu hỏi của HĐXX cấp sơ thẩm không toát lên một sự sắc sảo cần thiết để làm rõ những nghi vấn, dẫn đến cùng sự thật của vụ án; ngược lại có không ít câu hỏi khiến người nghe có cảm nhận dường như hướng bị cáo trả lời đúng “bài bản” đã được chuẩn bị kiểu như: “Như vậy không ai xúi giục, tự bị cáo suy nghĩ, bị cáo làm. Vậy mâu thuẫn gia đình là mâu thuẫn gì dẫn đến bị cáo hành động như vậy?”, “Có cự cãi không? Bị cáo có khai là cự cãi nhau?”, “Hù dọa bằng cách nào?”, “Bị cáo có nghĩ xăng đốt nhiều có chết không?”, “Bị cáo nghĩ sao mà chồng cực khổ còn bị cáo lại cờ bạc. Theo bị cáo khai đánh bạc ở Campuchia khoảng hai mươi mấy lần có đúng không?”, “Mâu thuẫn giữa bị cáo và anh Hùng do bị cáo ngoại tình, đánh bạc, trong nhà còn thiếu nợ khoảng 1 tỉ đồng, đúng không?”…
Trong phần tuyên án, HĐXX nhận định tại tòa, bị cáo Liễu khai nhận hành vi phạm tội do mâu thuẫn vợ chồng, bị cáo nảy sinh ý định mua xăng đốt chồng, ngoài bị cáo không còn ai tham gia. Lời khai nhận của bị cáo đối chiếu với các chứng cứ, lời khai, biên bản khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi, vật chứng thu được là phù hợp. Cáo trạng của VKSND tỉnh Long An truy tố bị cáo Liễu tội giết người là có căn cứ, đúng pháp luật, không oan. Về việc luật sư Đức cho rằng điều tra chưa đầy đủ, đề nghị trả hồ sơ điều tra lại vì có khả năng có người khác tham gia nên hiện trường có hai điểm cháy, việc này đã được cơ quan giám định làm rõ khi ném bịch xăng văng tung tóe. Về việc cửa mở có khả năng người khác đột nhập, căn cứ lời khai các nhân chứng Trần Trọng Nghĩa (người đầu tiên có mặt tham gia chữa cháy), Trần Văn Mến (cha ruột bị cáo Liễu) khi chạy đến thì cửa chính còn đóng nhưng tại phiên tòa, Lê Hồng Nhung (con gái nhà báo Hoàng Hùng) khai sau vụ cháy, Nhung mở cửa chính. Lời khai sinh cung của nạn nhân lúc bấy giờ chỉ nghi ngờ người khác ám hại, ở đây bị cáo Liễu thừa nhận do bị cáo gây ra, không có người khác tham gia hay xúi giục. Những cơ sở lời khai của bị cáo được chứng minh qua lời khai nhân chứng, biên bản khám nghiệm hiện trường, tử thi là phù hợp, do đó lời đề nghị trả hồ sơ điều tra của luật sư là không có cơ sở.
Dù trong buổi họp báo sau phiên xét xử, thẩm phán chủ tọa phiên tòa Nguyễn Hòa Bình cho rằng “sau một thời gian điều tra, truy tố, xét xử, kết quả vụ án theo tôi là thành công, không bỏ lọt tội phạm”, nhưng với những gì diễn ra ở phiên tòa, nhận định chung chung của HĐXX khi không làm rõ đến cùng những tình tiết còn mờ ảo của vụ án, bỏ qua trách nhiệm của CQĐT về việc để* những tin nhắn bị “thất lạc”, “rút gọn” biên bản mở băng ghi âm… đã không làm thỏa mãn đa số người theo dõi, quan tâm đến vụ án.
Chiều nay (22/6), vụ án nhà báo Hoàng Hùng bị sát hại sẽ được Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TPHCM đưa ra xét xử. Thẩm phán Trương Vĩnh Thủy, chủ tọa phiên tòa. Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mẹ nhà báo Hoàng Hùng tại phiên tòa phúc thẩm là luật sư Nguyễn Văn Đức (Công ty Luật Biển Đông) và luật sư Nguyễn Văn Bảy (Văn phòng Luật sư Quang Luật).

Luật sư Nguyễn Thành Tài, Đoàn luật sư tỉnh Tiền Giang: Khả năng bỏ lọt người, lọt tội rất cao Đọc kỹ hồ sơ vụ án, tôi thấy việc thu thập chứng cứ, đánh giá chứng cứ vụ án của CQĐT là chưa toàn diện. Thực nghiệm điều tra rất bất hợp lý, một người vừa xé tờ báo kẹp dưới chân, tay cầm bịch xăng, tay cầm quẹt rồi chụp hình đưa vô hồ sơ mà nói đúng theo trình tự thì không ổn. Một thiếu sót khác là mẩu tấm nệm không còn trong vật chứng, kết luận giám định tấm nệm cũng không có... Những điều này nếu không được làm sáng tỏ thì khả năng bỏ lọt người, lọt tội rất cao, trong khi CQĐT cứ “lờ” đi những kiến nghị của luật sư. Sự thất vọng của mẹ nhà báo Hoàng Hùng sau khi nghe HĐXX TAND tỉnh Long An tuyên án tại phiên sơ thẩm Nhà báo Hoàng Hùng bị giết là rõ ràng nhưng một mình bà Liễu có thể thực hiện được không, CQĐT chưa trả lời thuyết phục. Chứng cứ là lời sinh cung của nạn nhân, ban đầu CQĐT cho rằng không liên quan đến vụ án thì tại sao không công bố hết nội dung biên bản mà “cắt khúc” là có vấn đề gì? Rồi trường hợp ông Nguyễn Văn Sữa (anh rể bị cáo Liễu) leo qua ban công nhà theo như ông Sữa kể tại sao không cho thực nghiệm điều tra? Đây là mấu chốt quan trọng để lý giải vì sao ông Sữa có mặt ngay lúc vừa cháy và leo qua, leo lại hai lần...